Basketbolu uzaktan yakından takip etmiş her insan Kobe Bryant ismini bilir. İsmini bilmeyen bir avuç insana da fotoğrafını gösterdiğiniz ”Siması yabancı gelmedi” cevabını alırsınız. Basketbol dünyasını bir gecede yasa boğan haberin detaylarına, neyin nasıl olduğuna daha yakından bakacağız.
Tarihler 20 Ocak 2020’yi gösterdiğinde Amerika Birleşik Devletleri’nin Kaliforniya eyaletinde belki de spor tarihinin en üzücü olaylarından biri yaşandı.
NBA ve Los Angeles Lakers’ın efsanesi Kobe Bryant kızı Gigi Bryant ve onlarla beraber seyahat eden yedi kişi helikopter kazasında hayatını kaybetti.
Bu yazımızda Kobe Bryant’ın helikopterinin neden ve nasıl düştüğünü resmi kaza raporları ve görgü tanıklarının ifadelerine göre inceleyeceğiz.
Öncellikle belirtmek gerekiyor ki helikopterin herhangi bir mekanik veya elektronik sorunu yoktu.
Yani bazı olaylarda gördüğümüz motorun durması veya kanat kırılması gibi olayların hiçbirini bu olayda görmüyoruz.
Peki o zaman nispeten kısa sayılacak 45 dakika bir uçuş sırasında neden böyle bir kaza yaşandı?
Pazar sabahı erken saatlerde yola çıkmayı planlayan ekip yine Kaliforniya’da bulunan Mamba Sports Akademisi’ne gitmeyi planlamıştı.
Ekip burada bir basketbol turnuvasına katılacak ve hemen ardından evlerine geri dönecekti. Bu son derece rutin bir yolculuktu çünkü en sonuncusu kazadan bir gün olmak üzere neredeyse her hafta bu yolculuk tekrarlanıyordu.
Takımın koçluğunu Kobe Bryant yaparken yıldız oyuncusu ise efsane ismin 13 yaşındaki kızı Gigi Bryant’tan başkası değildi.
Uçağın pilotu ise yaklaşık 7000 bin saat uçuş tecrübesi bulunan ve Güney Kaliforniya eyaletini avucunun içi gibi Ara Zobayan olacaktı.
Kobe Bryant ve Ara Zobayan beraber birçok kez uçmuşlar ve ilişkileri artık iş ilişkisinden daha çok bir arkadaşlığa dönüşmüştü. Bryant’ın Zobayan’a lakap bile taktığı ve onu ”Bay Pilot Adam” olarak çağırdığı söyleniyordu.
İkilinin arası bu kadar iyiyken yolculuklar da çok rahat geçiyordu. Aynı ekip aynı rotayı henüz bir gün önce keyifli bir biçimde gidip gelmişti.
Pilot Ara Zobayan, 09.45’de kalkması gereken uçağı Kobe Bryant’ın turnuvaya katılan diğer takımları da isteme isteği üzerine 9’da uçurmak için kuleden izin almış ancak kalkış sonrası oluşan hava trafiği nedeniyle helikopter havada 12 dakika boyunca beklemek zorunda kalmıştı.
Oluşan 12 dakikalık kısa beklemenin ardından hava trafiği açılmış herkes olağan akışına geri dönmüştü ki o dakikadan sonra olacak olayların geri dönüşü yoktu.
Resmi kaza raporlarına göre havada kaybettiği 12 dakikayı geri kazanmak isteyen Ara Zobayan acele kararlar vererek sonun başlangıcını hazırlamıştı.
Sisli havada uçan o helikopter:
Peki neydi bu acele kararlar?
Yoğun sis tabakasına giren bir helikopter saatte yaklaşık 70 kilometre hızla normal seyrine devam edebilir ancak Kobe Bryant’ın helikopterinde bu hız 140 kilometreyi aşmıştı. Bu neredeyse olması gereken hızın iki katı. Zaten yeterince zaman kaybedilmişti ve havada sisli olduğu için daha hızlı olunmalıydı.
Felaketin sebebi: Disoryantasyon
Hava şartları gittikçe kötüleşmeye başlasa bile tecrübeli pilot inişe çok az bir süre kaldığı için devam etmeyi seçiyor ve ancak hesaba katmadığı bir durum ortaya çıkıyor: Disoryantasyon.
Disoryantasyon, havada uzun bir süre boyunca görüş mesafesi neredeyse sıfırken uçtuğunuzda yaşadığınız halüsinasyonun diğer adıdır. Yer yön ve yükseklik kavramı tamamen sıfırlanır. Yukarıda uçtuğunuzu zannederken aslında burun aşağı yere doğru çakılabilirsiniz. Bu esnada Kafanın oynaması ise iç kulaktaki sıvıları oynatır ve bu durumu daha da şiddetlendirir.
Havacılıkta sık görülen bir durum olduğu için bu durumlarda görerek uçmaktansa kontrollü uçuş tercih edilir, ancak Zobayan’ın bu tür bir uçuşa yetkisi yok ki buna ayıracak vakti de yok zaten yeterince geç kalmıştı.
”Yani ya zaten çok kısa bir mesafe kalan yolculuğa devam edecek, ya da helikopteri Kobe Bryant ve beraberindeki sekiz kişiyle birlikte varış yerine götüremeden indirmek zorunda kalacak.”
Böyle bir baskı altına girmek istemeyen, dostu ve aynı zamanda müşterisi olan Kobe Bryant’ı memnun etmek isteyen pilot Zobayan devam etmeyi seçiyor; ancak Disoryantasyon sebebiyle yön duygusunu kaybediyor ve aslında yükseldiğini sanarken helikopteri Santa Monica dağlarına sürüyor ve kaza bu şekilde meydana geliyor.
İşte kaza tam olarak bu şekilde gerçekleşiyor ve Kobe Bryant, Gigi Bryant ve beraberindeki yedi kişi olay yerinde hayatını kaybediyor.
Peki bu kaza nasıl önlenebilirdi?
(Resmi kaza raporuna göre sonuçlar)
- Pilot Ara Zobayan’ın hava şartlarını önceden gördüğü ve Kobe Bryant’a ”Bugün uçamıyoruz. İstersen başka bir yere gidebiliriz.” demesi gerekirdi.
- Havalandıktan sonra bile sis hala devam ederse bir noktadan sonra helikopterin indirilmesi gerekiyordu.
- N72EX kayıt numaralı helikopter Kobe Bryant’a geçmeden önce ünlü bir Amerika merkezli petrol şirketinde çalıştırılıyordu ve petrol şirketi bu helikopteri iki pilot ile havalandırıyordu. Kobe Bryant tek pilot tercih etti, iki pilot olsa belki bu kaza yaşanmazdı. Daha doğru bir ifade ile, iki pilot olsa bile bu kaza yaşanabilirdi, ancak kaza ihtimali daha az olurdu.
- Pilot Ara Zobayan’ın hava şartlarına rağmen bu uçuşu tamamlamam gerek düşüncesi kazayı getirdi.
Kaza sonrası yaşananlar:
Bu olaylar bu kadarla da sınırlı kalmıyor. Kaza sonrasında olay yerine gelen Los Angeles Polis Departmanından bir şerif hayatını kaybeden kişilerin (ki bunlar arasında Kobe Bryant da var) 25 farklı açıdan fotoğrafını çekiyor. Zamanla bu fotoğraflar İtfaiye şefine hatta oradan sıradan polis memurlarına bile dağıtılıyor.
Bu olayın ortaya çıkmasının ardından Polis Şefi, fotoğrafları adli vaka için çektiğini ve sonrasında hemen sildiğini, artık hiçbir yerde var olmadığını söylese bile o günlerde ortaya çıkan birkaç sıradan vatandaş fotoğrafları gördüğünü iddia ederek ihbarda bulunuyor ve olaylar içinden çıkılmaz bir hal alıyor.
Hatta Los Angeles’ta bulunan bir barda, departmanda bulunan yetkili bir ismin bu fotoğrafları göstererek karşı cinsle muhabbet açmaya çalıştığı bile iddia edildi.
Bütün bu iddialar üzerine Kobe Bryant’ın eşi Vanessa Bryant’ın, Los Angeles Polis Departmanı’na açtığı dava sonucununda mahkeme Bryant ailesine 28.5 milyon dolar tazminat ödenmesi kararını verdi.
Ancak Vanessa günümüz teknoloji dünyasında bir kere çekilip başkasına gönderilmiş fotoğrafın bir daha asla kaybolamayacağını düşünüyor herkes gibi. Umarım hiçbir zaman bu fotoğraflarla karşılaşmayız.
Saygı ve minnetle… Kobe Bryant anısına…
Kobe Bryant ve kızı Gianna Bryant’ın heykeli:
Yıldız oyuncunun Toronto Raptors’a 81 sayı attığı maçta yaptığı sevinç gösterisinin heykeli:
Eski adıyla Staples Center’ın yeni adıyla Crypto Arena önünde bulunuyor.
Bu yazıyı paylaşmak ister misin?
Yorum gönder